Επί της ουσίας, επιθυμώ να καταθέσω την παρακάτω πρόταση, εν μέσω και των πρόσφατων δυσμενών εξελίξεων, της δήλωσης δηλαδή του ΓΓ των ΗΕ (29.9.12), κ. Ban Ki-moon, περί της αξιοποίησης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, για τη χρηματοδότηση της επίλυσης – διακανονισμού (settlement) του Κυπριακού προβλήματος, καθώς και του διαμοιρασμού των προσόδων από την αξιοποίηση αυτή, προς όφελος και των δύο κοινοτήτων, χωρίς να τίθενται στο περιεχόμενο της δήλωσης οποιεσδήποτε αναφορές, ως προϋπόθεση εφαρμογής της πρότασης, για άμεση αποχώρηση του κατοχικού στρατού, των εποίκων αλλά και πρόοδο στις συνομιλίες και στα υπόλοιπα κρίσιμα ζητήματα των διαπραγματεύσεων (εδαφικό – περιουσιακό, διακυβέρνηση, επιστροφή των προσφύγων και διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων). Εξάλλου, καμία καταδίκη της γενικότερης προσπάθειας κύκλων των Ηνωμένων Εθνών (π.χ. Alexander Downer) για σύνδεση των Υδρογονανθράκων με το Πρόβλημα δεν έχει ρεαλιστικά τοποθετηθεί στο σωστό διεθνοπολιτικό της πλαίσιο, όπως αρχικά θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί, μέσω και του σχετικού ψηφίσματος της Βουλής των Αντιπροσώπων (2/2/2012) και την προώθηση του στα αρμόδια διπλωματικά κανάλια, για τη διαφώτιση της διεθνούς κοινότητας.
Το Υπόβαθρο της Πρότασης:
Σε δημοσίευμα του ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ (10.6.12), του δημοσιογράφου κ. Κώστα Παπασταύρου και με τίτλο Ρίο+20: Το μέλλον που εμείς θέλουμε: Ιστορική ευκαιρία αποτελεί η Σύνοδος των Η.Ε. για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, ανεξαρτήτως αποτελέσματος και συμπερασμάτων της Συνόδου, αναφερόταν ότι "[Ο]ι επίσημες εργασίες της Συνόδου θα περιστραφούν σε δύο βασικούς άξονες: (α) προώθηση της πράσινης οικονομίας στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης και εξάλειψης της φτώχειας, περιλαμβανομένης της παροχής σχετικής βοήθειας στις αναπτυσσόμενες χώρες για 'πρασίνισμα ́ της ανάπτυξής τους, και (β) βελτίωση του θεσμικού πλαισίου για διεθνή συνεργασία προς προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης [1].
Η αναφορά μου στο συγκεκριμένο άρθρο, σκοπό έχει, μέσω της σύνδεσής του με ένα άλλο δημοσίευμα της αγγλόφωνης έκδοσης της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ (31.8.12), να προτείνει συγκεκριμένους τρόπους αξιοποίησης των κοιτασμάτων, με τελικό αποδέκτη το σύνολο της κυπριακής κοινωνίας και πιο συγκεκριμένα τον Κύπριο Πολίτη.
Στο συγκεκριμένο δημοσίευμα αναφέρονται οι εκτιμήσεις του κ. Sohbet Karbuz, διευθυντή του Observatoire Méditerranean de l' Energie [2], για τα ενδεχόμενα οικονομικά αποτελέσματα της αξιοποίησης των κοιτασμάτων στο Οικόπεδο 12 ("Αφροδίτη"). Το Παρατηρητήριο αναφέρεται στις εκθέσεις του Γεωλογικού τμήματος Επισκόπησης των ΗΠΑ (United States Geological Survey), για τα κοιτάσματα στο σύνολο της Λεκάνης της Ανατολής (Levant Basin), όπου εκτιμάται ότι συνολικά αυτά κυμαίνονται στα 122 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (f3), εξαγώγιμου, φυσικού αερίου. Επίσης, πιο συγκεκριμένα, μόνο για την "Αφροδίτη", η Noble εκτίμησε ότι τα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, εντός της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης [3], είναι περίπου 7 τρις. f3 [(210 περίπου δις. κυβικά μέτρα (m3)] [4] φυσικού αερίου. Το Παρατηρητήριο συνεχίζει στα οικονομικά ενδεχόμενα αποτελέσματα της εκμετάλλευσης, σε σημερινές τιμές και σε δολάρια, μετρικό σύστημα αναφοράς τα m3 και χρονικό σημείο αναφοράς, για την πραγματοποίηση εξαγωγής του φυσικού αερίου σε άλλες χώρες, το 2020. Εάν η ετήσια παραγωγή, σύμφωνα πάντα με τον κ. Karbuz, κυμανθεί μεταξύ 7 και 10 δις m3, το αστρονομικό ποσό των 2,2 με 3,1 δις. $ ετησίως θα μπορούσε να εισρεύσει στο δημόσιο ταμείο, ως καθαρό κέρδος της εκμετάλλευσης. Δηλαδή, όσο περίπου και το ΑΕΠ της Κύπρου ή ενάμιση φορά όσο το Εθνικό μας Χρέος. Συνολικά, θα μπορούσε να αντληθεί στις διεθνείς αγορές χρήματος και ενεργειακών εμπορευμάτων, σε διάστημα τουλάχιστον δέκα ετών, λόγω και της μεγάλης διακύμανσης που έχει ο τομέας των ενεργειακών αγαθών, ποσό που θα κυμαίνεται από 22 έως 31 δις $.
Η Πρόταση:
Αν ακολουθήσουμε το λιγότερο αισιόδοξο σενάριο, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να επωφεληθεί, για τα επόμενα 10 έτη, περίπου 2,2 δις $ ετησίως, ήτοι περίπου 1,7 δις € ή 1 δις £,5 τότε, στο ίδιο μακροπρόθεσμο πλάνο, με στρατηγικό ορίζοντα και εφαρμογή της πολιτικής σας θέσης (30/07/2012) “Πρόταση για γρήγορη έξοδο από την οικονομική κρίση - Αιχμή του δόρατος - η αξιοποίηση του Φυσικού Αερίου”, η Κύπρος θα μπορούσε να εκμηδενίσει το χρέος της και να επενδύσει σε υποδομές που θα ανεβάσουν το βιοτικό επίπεδο και την καθημερινότητα του πολίτη στο δυτικό ανεπτυγμένο πρότυπο [5] και, παράλληλα, να εφαρμόσει πολιτικές βασισμένες στους δύο βασικούς άξονες της Συνόδου του Rio+20, πάντα στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης.
Επιπλέον, με βάση και τα παρακάτω συγκεκριμένα σημεία μιας άλλης προτάσεως:
«αξιοποιώντας τις διεθνείς αγορές και τις σύγχρονες μεθόδους άντλησης κεφαλαίων, προτείνουμε την άμεση αξιοποίηση των δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας από το οικόπεδο 12, χωρίς να χρειάζεται να αναμένουμε την εξόρυξη και υγροποίηση του, αλλά και χωρίς να χρειάζεται να προπωλήσουμε τα αποθέματα μας σε τιμή ευκαιρίας.
η Κυβέρνηση με βάση την πρόταση μας, μπορεί να αντλήσει σε σύντομο χρόνο σημαντικά κεφάλαια από τις διεθνείς αγορές [...]».
επιθυμώ να προσθέσω το χρονικό ορίζοντα της λήξης των δικαιωμάτων, π.χ. το 2020 βάσει και της εκτίμησης του Παρατηρητηρίου, αντιλαμβανόμενος κάποια ασάφεια σχετικά με τον τρόπο που θα πραγματοποιηθεί η προτεινόμενη αξιοποίηση. Το χρονικό σημείο όπου τα δικαιώματα αυτά θα εξαργυρώνονται από την Κυπριακή Δημοκρατία στην αρχικά συμφωνηθείσα τους τιμή, η οποία θα πρέπει να καθορισθεί μετά από ενδελεχή οικονομοτεχνική μελέτη και σαφή προσδιορισμό της με τρόπο που θα ωφελούνται τόσο οι επενδυτές και όχι οι κερδοσκόποι, όσο και η κυπριακή κοινωνία ως τελικός αποδέκτης και όχι οι ορισθέντες, εύχομαι όχι με κομματικά κριτήρια, διαχειριστές της δημόσιας περιουσίας στην προτεινόμενη εταιρία και τις θυγατρικές της, καθώς και επισήμανση περισσότερων λεπτομερειών αναφορικά με τον τρόπο που λειτουργούν οι διεθνείς αγορές και πώς μπορεί ένα κράτος να επωφεληθεί από αυτόν, π.χ. Νορβηγικό μοντέλο όπως αναφέρατε και εσείς, καθίσταται αναγκαία για την ορθή και πλήρη ενημέρωση των αναγνωστών του άρθρου αυτού αλλά και την αποφυγή ισοπεδωτικών προσεγγίσεων και κριτικής της Προτάσεως από τις λαϊκές και λαϊκιστικές δυνάμεις, που δυστυχώς κυβερνούν την Κύπρο μας ή επιθυμούν να την διακυβερνήσουν.
Με εκτίμηση,
Βασίλης ΚΟΙΛΙΑΡΗΣ
---
[1] Υπενθυμίζεται ότι η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης καθορίστηκε στην Έκθεση της Επιτροπής Brundland (1987) ως “η ανάπτυξη η οποία ανταποκρίνεται στις ανάγκες της παρούσας γενιάς, αλλά δεν θέτει σε κίνδυνο της αναπτυξιακές δυνατότητες των επόμενων γενιών”. Η βιώσιμη ανάπτυξη προϋποθέτει δύο βασικούς άξονες: α) την κεντρική ιδέα των 'αναγκών', συγκεκριμένα των βασικών εκείνων αναγκών των φτωχώτερων κοινωνικών στρωμάτων του κόσμου, στις οποίες θα πρέπει να δίδεται επιτακτικά η αναγκαία προτεραιότητα· και β) η κεντρική ιδέα της επιβολής κρατικών περιορισμών στην τεχνολογία και την οργάνωση της κοινωνίας βάσει της ικανότητας του περιβάλλοντος να ανταποκριθεί στις ανάγκες της παρούσας και των μελλοντικών γενεών.
Βλ. UN Documents: Gathering a body of global agreements. Our Common Future, Chapter 2: Towards Sustainable Development.
From A/42/427. Our Common Future: Report of the World Commission on Environment and Development: "Sustainable development is development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs". It contains two key concepts: (I) the concept of 'needs', in particular the essential needs of the world's poor, to which overriding priority should be given; and (ii) the idea of limitations imposed by the state of technology and social organization on the environment's ability to meet present and future needs." http://www.un-documents.net/ocf-02.htm#I
[2] Το Παρατηρητήριο αυτό αντιπροσωπεύει εταιρίες παροχής ενέργειας της Μεσογείου.
[3] Πιστεύω ότι, για τις ανάγκες του άρθρου και των δυνητικών του αναγνωστών στο ευρύτερο κοινό, είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε ότι, η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη είναι μία ζώνη θαλάσσιας δικαιοδοσίας και δικαιωμάτων των παράκτιων κρατών, με τεράστιο εύρος (μέχρι και 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές), που περιλαμβάνει τα ύδατα, το βυθό και το υπέδαφος της περιοχής της, και αρχίζει μετά το τέλος της αιγιαλίτιδας ζώνης. Ο θεσμός αυτός αποτελεί τη σημαντικότερη και επαναστατικότερη καινοτομία του νέου δικαίου της θάλασσας όπως υιοθετήθηκε στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982. Πηγή: Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για την Εκπαίδευση, Ίδρυμα Ενέργειας Κύπρου. http://www.cie.org.cy/sxoliko.html#menu4-11 4 Για τη μετατροπή της εκτίμησης των κοιτασμάτων σε m3 χρησιμοποιήθηκε ο ακόλουθος τύπος: Αν1f3 =0,03m3,τότετα7τρις.f3=210δις.m3. http://www.convertworld.com/el/ogkos/%CE%9A%CF%85%CE%B2%CE%B9%CE%BA%CF%8C+%CF%80%CF% 8C%CE%B4%CE%B9.html
[4] Αναφερόμαστε στις ισοτιμίες σε τρέχουσες τιμές συναλλάγματος, για σκοπούς απτής κατανόησης του μεγέθους της ωφέλειας, τόσο από τη νεώτερη - μετά-Ευρώ - γενεά, όσο και από τις παλαιότερες - μεγαλωμένες με την κυπριακή λίρα – γενεές.
[5] Π.χ. Εκσυγχρονισμός των δημοσίων κτιρίων, με υποδομές φιλικές προς το περιβάλλον, κατάρτιση στις νέες τεχνολογίες των υπηρεσιακών λειτουργών και χρήση της κατάλληλης υλικοτεχνικής υποδομής, βασισμένη στις τελευταίες τεχνολογικές καινοτομίες με διαδικτυακές εφαρμογές και κατάργηση της χαρτογραφικής τήρησης αρχείων, εγγράφων και προτάσεων, εκσυγχρονισμός του οδικού δικτύου, δημιουργία τραμ και ποδηλατοδρόμων, δημιουργία υποδομών διευκολύνσεων πρόσβασης (ΑΜΕΑ, διαβάσεις πεζών, ράμπες ποδηλατοδρόμων) και αναδιάρθρωση των δικτύων μετακινήσεων, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών στις ακτές, την επαρχία και τα αστικά κέντρα.
